Pedagogische Visie
Als pedagogisch medewerker bij verschillende kinderdagverblijven heb ik diverse pedagogische visies voorbij zien komen. Allemaal hebben ze wel iets waarin ik mij kan vinden, en bij allemaal staat het kind centraal. Maar de visie van pedagoog Thomas Gordon (1918-2002), eigenlijk klinisch psycholoog, spreekt mij toch het meeste aan.
De kenmerken van zijn visie:
Liefde en respect
Openheid
Het gedrag van het kind benoemen, niet het kind zelf
De ‘ik-boodschap’, praat vanuit je eigengevoelens en behoeften
Werken aan een positief zelfbeeld
De geen verlies-methode; overleg
Anti-autoritaire opvoeding
Zo luisteren dat kinderen zich begrepen voelen: actief luisteren, verwoorden wat je bergrijpt van wat het kind zegt of laat zien, gevoelens verwoorden.
De Gordon-methode:
Centraal staat het ontwikkelen van een warme, open relatie met kinderen, gebaseerd op gelijkheid, wederzijds respect en liefde, waardoor kinderen kunnen opgroeien tot zelfstandige weerbare mensen.
Volwassenen steunen de kinderen in hun zoektocht naar eigen oplossingen en vergroten daarmee de zelfstandigheid van het kind.
De Gordon-methode helpt de relaties tussen opvoeders en kinderen te verbeteren door een opvoedingsstijl waarin opvoeders assertief hun grenzen aan geven en kinderen helpen door hun behoeften serieus te nemen.
Het boek ‘Luisteren naar kinderen’ maakte Thomas Gordon wereldberoemd.
In de praktijk:
Kinderen hebben veel behoefte aan aandacht en het is goed die aandacht te geven.
Daarnaast is het belangrijk dat kinderen leren dat anderen ook behoeften hebben, zo krijgen kinderen gaandeweg oog voor een ander. Als pedagogisch medewerker geef ik zelf duidelijk grenzen en behoeften aan. Ik maak afspraken met de kinderen volgens de overleg-methode. Kinderen zijn dan gemotiveerd om zich aan de afspraak te houden. Hierbij gelden ook de grenzen die aangegeven zijn door de ouders, en daarbinnen mijn eigen grenzen.
Ik help de kinderen voor zichzelf op te komen, dit te verwoorden, en tegelijkertijd ook rekening te houden met de behoeften van anderen.
Ik help conflicten op te lossen, zonder straffen en belonen, zodat niemand verliest. Door overleg met de kinderen, actief te luisteren, samenvatten, kom je samen tot een oplossing.
Een effectieve communicatie met kinderen bevordert zinvol gedrag, zelfvertrouwen, groei, plezier en evenwicht in relaties.
Als je praat tegen een kind, praat dan veel vanuit je eigen gevoelens en behoeften (de ik-boodschap). Als je luistert naar een kind, luister dan ook naar de achterliggende gevoelens en behoeften (actief luisteren).
Hierdoor ontstaat ook wederzijds vertrouwen tussen pedagogisch medewerker en het kind, waardoor positieve beïnvloeding van het gedrag meer mogelijk wordt.
Ruimte om te spelen en te ontdekken:
Ieder kind is uniek en bezit een natuurlijke drang om zich te ontwikkelen, d.m.v. spel. Ieder in zijn/haar eigen tempo. Om zich te kunnen ontwikkelen is een sfeer van veiligheid en vertrouwen nodig.
Door te spelen, oefenen kinderen alle sociale, emotionele, cognitieve, motorische, morele en communicatieve vaardigheden die ze nodig hebben, bijvoorbeeld in een rollenspel.
Door te spelen leren kinderen nadenken over dingen, vooruitdenken en plannen. Ze leren hun omgeving te verkennen, hoe van alles werkt en ze leren problemen op te lossen.
Door klimmen, klauteren en rondrennen oefenen ze hun grove motoriek en door knutselen en bouwen met constructiemateriaal stimuleren ze de ontwikkeling van de fijne motoriek.
Creativiteit bij kinderen:
Kinderen zijn van nature creatief, ze kennen namelijk nog geen vaste manieren om iets op te lossen, alles wat ze doen is nieuw. Luister naar de ideeën van het kind, probeer je in te leven en denk mee in het onmogelijke. Misschien heeft het kind gewoon een nieuwe en andere oplossing voor het probleem!
Creatieve mensen hebben een sterk gevoel voor individualiteit. Ze nemen hun eigen beslissingen en vertrouwen daarop. Moedig het kind aan zelf te beslissen en te ervaren. Laat het kind zijn/haar eigen mening vormen over wat mooi is en wat niet. Geef het kind de ruimte om zijn/haar eigen fouten te maken.
Laat een kind zichzelf zijn :-)
